Κυριακή, Φεβρουαρίου 12, 2012

Το άλογο του Τορίνο



(Απόσπασμα από διάλογο από την τελευταία ταινία του Μπέλα Ταρ)

-Καταστράφηκα

-Γιατί καταστράφηκες;


-Γιατί όλα καταστράφηκαν. Όλα έχουν εξευτελιστεί. Αλλά θα έλεγα ότι οι άνθρωποι έχουν καταστρέψει και εξευτελίσει τα πάντα. Γιατί αυτό, δεν είναι κάποιο είδος κατακλυσμού, που συμβαίνει με τη δήθεν αθώα ανθρώπινη βοήθεια. Αντιθέτως, πρόκειται για την τιμωρία του ίδιου του ανθρώπου, τη δική του τιμωρία πάνω στον ίδιο του τον εαυτό, στην οποία βέβαια βάζει το χεράκι του και ο Θεός. Ή τολμώ να πω: συμμετέχει. Και σε ό,τι συμμετέχει ο Θεός, είναι η πιο απεχθής δημιουργία που μπορείς να φανταστείς. Γιατί, βλέπεις, ο κόσμος έχει εξευτελιστεί. Οπότε, δεν έχει σημασία τι λέω εγώ, γιατί όλα όσα έχουν αποκτήσει οι άνθρωποι, έχουν εξευτελιστεί. Και αφού τα απέκτησαν όλα με μια ύπουλη, υπόγεια μάχη, τα έχουν εξευτελίσει όλα. Γιατί, ό,τι αγγίζουν και αγγίζουν τα πάντα το έχουν εξευτελίσει. Έτσι ήταν μέχρι την τελική νίκη. Μέχρι το θριαμβευτικό τέλος. Απόκτησε, εξευτέλισε. Εξευτέλισε, απόκτησε. Ή για να το θέσω διαφορετικά, αν θες: Να αγγίζεις, να εξευτελίζεις και άρα να αποκτάς. Ή να αγγίζεις, να αποκτάς και άρα να εξευτελίζεις.Έτσι γίνεται αιώνες τώρα. Συνεχώς. Αυτό και μόνο αυτό γινόταν, πότε ύπουλα, πότε αγενώς, πότε ήπια πότε βάναυσα, αλλά παρ' όλα αυτά, συνεχώς. Ωστόσο, μόνο προς μια κατεύθυνση. Όπως ο αρουραίος που επιτίθεται από ενέδρα. Γιατί για αυτή την τέλεια νίκη τους ήταν επίσης σημαντικό, ότι η άλλη πλευρά η οποία αποτελεί ό,τι υπέροχο, σπουδαίο και ευγενικό, δεν θα εμπλεκόταν σε κανενός είδους μάχη, ότι δεν θα 'πρεπε να υπάρξει κανενός είδους πάλη. Παρά μόνο η ξαφνική εξαφάνιση της άλλης πλευράς, εννοώντας την εξαφάνιση κάθε τι έξοχου, σπουδαίου, ευγενούς. Ώστε, ως τώρα, αυτοί οι αποφασιστικοί νικητές, που επιτίθενται από ενέδρα, να κυβερνούν τον κόσμο. Και να μην υπάρχει ούτε μια μικρή γωνίτσα όπου να μπορείς να κρύψεις κάτι από αυτούς. Γιατί σε ό,τι μπορούν να απλώσουν το χέρι, το κάνουν δικό τους. Ακόμα και πράγματα που νομίζουμε ότι δεν μπορούν να τα φτάσουν... τα φτάνουν... Γιατί ο ουρανός είναι κιόλας δικός τους, κι όλα τα όνειρά μας. Δική τους είναι η στιγμή, η φύση. Και η απέραντη σιωπή. Ακόμα και η αθανασία είναι δική τους, καταλαβαίνεις; Όλα, όλα έχουν χαθεί για πάντα! Και εκείνοι οι πολλοί ευγενείς, οι σπουδαίοι και οι έξοχοι απλώς κάθονταν και έβλεπαν, αν μπορώ να το πω έτσι. Σταμάτησαν σε αυτό το σημείο, και έπρεπε να καταλάβουν, να αποδεχτούν, ότι δεν υπάρχει ούτε Θεός, ούτε Θεοί. Και οι έξοχοι, οι σπουδαίοι και οι ευγενείς, έπρεπε να το καταλάβουν και να το αποδεχτούν αυτό από την αρχή. Αλλά φυσικά ήταν ανίκανοι να το καταλάβουν. Το πίστεψαν και το δέχτηκαν αλλά δεν το καταλάβαιναν. Απλώς στέκονταν εκεί, σαστισμένοι, αλλά όχι παραιτημένοι. Ώσπου κάτι, που άστραψε στο μυαλό τελικά τους διαφώτισε. Και όλοι μονομιάς κατάλαβαν ότι δεν υπάρχει ούτε Θεός ούτε Θεοί. Όλοι μονομιάς είδαν ότι δεν υπάρχει ούτε καλό ούτε κακό. Κι ύστερα είδαν και κατάλαβαν, ότι, αν ισχύει αυτό, τότε ούτε οι ίδιοι υπάρχουν! Βλέπεις, υποθέτω ότι αυτή ίσως ήταν η στιγμή που μπορούμε να πούμε ότι αυτοί εξαλείφθηκαν, έσβησαν. Εξαλείφθηκαν και έσβησαν... όπως η φωτιά που μένει να σιγοκαίει στο λιβάδι. Ο ένας ήταν μονίμως ο χαμένος... ...και ο άλλος μονίμως ο νικητής. Ήττα, νίκη. Ήττα, νίκη. Και μια μέρα, εδώ στη γειτονιά, έπρεπε να καταλάβω… και το κατάλαβα, ότι έκανα λάθος. Είχα στ' αλήθεια κάνει λάθος όταν σκεφτόμουν... ότι δεν έχει υπάρξει ποτέ και δεν θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει κανενός είδους αλλαγή εδώ στη γη. Γιατί, πίστεψέ με, τώρα ξέρω... ότι αυτή η αλλαγη έχει όντως συμβεί.


-Σταμάτα! Αυτά είναι ανοησίες!

Δεν υπάρχουν σχόλια: