Παρασκευή, Ιουνίου 08, 2007

ΦΡΑΝΤΣ ΚΑΦΚΑ – Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΤΗΣ ΠΕΙΝΑΣ

ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΡΥΒΑΝΤΕΣ

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΑΝΤΡΕΑΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ – ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΦΕΛΟΥΖΗΣ



Πέρασαν 3 ή 4 μήνες; Μάλλον και παραπάνω… Κι όμως , ακόμη δεν λέει να βγει απ’ το κεφάλι μου αυτή η παράσταση. Έστω κι έτσι αόριστα νοιώθω την ανάγκη να συγχαρώ αυτά τα παιδιά που πραγματικά πιστεύω πως έκαναν μια δουλειά που μπορεί με αξιοπρέπεια να σταθεί μπροστά σε έναν τόσο ατμοσφαιρικό και ξεχωριστό συγγραφέα όπως ο Kafka.

Μάλλον δεν είναι μόνο η ανάγκη να τους συγχαρώ αλλά ώρες-ώρες όταν το μυαλό υπερχειλίζει από την αηδία της εποχής μας και της τέχνης που καθημερινά βιάζεται, φοβάμαι. Ειλικρινά φοβάμαι μην καταστραφεί ό,τι καλό υπάρχει. Μην εξαντληθεί η υπομονή όσων προσπαθούν με τις πιο αγνές προθέσεις να συνεχίσουν το μοναχικό ταξίδι στα βάθη της ψυχής τους για να κάνουν τέχνη.

Έχω βρεθεί πολλές φορές ξεγυμνωμένος από οτιδήποτε κρύβει την ψυχή μου , τη ζωή μου , τα συναισθήματα μου μπροστά στην «κακία» που μόνο ένα ανθρώπινο βλέμμα μπορεί να εκφράσει. Και είναι πραγματικά πολύ οδυνηρό.

Αλλά έχω βρεθεί και κάποιες, ελάχιστες φορές, ξεγυμνωμένος μπροστά σε βλέμμα κατανόησης , αλληλεγγύης , πραγματικής αγνότητας και αγάπης. Και αυτές οι ελάχιστες φορές είναι πράγματι τόσο σημαντικές … Αναγκαίες για την συνέχεια της ζωής άρα και της τέχνης… της δημιουργίας. Γι’ αυτό λοιπόν θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό να δείξεις σε κάποιον που κόπιασε πόσο σου άρεσε αυτό που έφτιαξε. Και ακόμη κατηγορώ τον εαυτό μου που δεν περίμενα για να τους συγχαρώ.

Η ατμόσφαιρα απέξω ακόμη απ’ το θέατρο ήταν χαρακτηριστική. Πόσο μάλλον όταν μπήκαμε όπου όλος ο χώρος ήταν διαμορφωμένος για την παράσταση. Έμπαινες σε έναν κόσμο μεταφορικό του δικού μας κόσμου. Ίσως και στο μυαλό του Κάφκα.


Ίσως και στο μυαλό πολλών άλλων που σίγουρα ο Κάφκα τους εκφράζει.

Τα χειρόγραφα του Κάφκα στον τοίχο για να εισχωρήσεις ακόμη βαθύτερα σ’ αυτόν τον κόσμο. Να αισθανθείς και να κατανοήσεις τον ορισμό της ματαιότητας ίσως και της ζωής αλλά και στα συρματοπλέγματα πάνω τσακισμένα και σκισμένα τα χειρόγραφα του… «Ο καλλιτέχνης – ο ποιητής – ο δημιουργός» και η ευαισθησία του. Ο σκληρός κόσμος που ζει και η περιορισμένη, εξ αρχής των πάντων, ελευθερία. Δεν ήταν τυχαίο που ο Κάφκα ζήτησε από τον φίλο του Max Brod να κάψει μετά τον θάνατο του όλες του τις σημειώσεις και οτιδήποτε είχε γράψει… Κι εδώ υπενθυμίζω την εισαγωγή του post για το πώς νοιώθει ένας καλλιτέχνης (ίσως και όλοι οι άνθρωποι) όταν «πουλάνε τη ψυχή τους». Ακόμη και μετά τον θάνατο τους…

Τα ρολόγια , ο χρόνος απανταχού παρών να πιέζει, να αγχώνει και να θυμίζει πρώτος και καλύτερος ότι είσαι σκλάβος του. Ύστερα το γράμμα του Γκρέγκορ Σάμσα του ήρωα του Κάφκα για τον αρραβώνα του με την Φρίντα Μπράντεφελντ με αποστολέα και παραλήπτη…. τον ίδιο.

Και το πρόγραμμα της παράστασης που σε κανένα άλλο θέατρο δεν έχω πάρει καλύτερο. Αυτό το πρόγραμμα ήταν προσεγμένο και είχε πραγματικά κάτι να μας πει. Δεν υπήρχε απλά για να υπάρχει κι ένα πρόγραμμα στη παράσταση. Αντικατοπτρίζοντας την δουλειά αλλά και την όρεξη, το μεράκι αυτών των ανθρώπων για την παράσταση. Την μελέτη που έκαναν στο έργο του Κάφκα για να βγει αυτό το αποτέλεσμα.

Τι να πρωτοπώ… Και ειδικά εάν μιλήσω για τους ηθοποιούς, τις μουσικές, τη σκηνοθεσία, την κίνηση , το περιεχόμενο της παράστασης… δεν θα σταματήσω ποτέ.

Μια τέτοια προσπάθεια δεν είναι ένα θέαμα που απλά είδες , πέρασε και τελείωσε. Αφήνει πολλά πράγματα πίσω του και αυτό δικαιώνει τη δουλειά ενός καλλιτέχνη.

Κι όλα αυτά από ένα θέατρο που σε πολλούς ίσως προκαλούσε αποστροφή. Ένα υπόγειο στην οδό Μυλλέρου στο μεταξουργείο που πραγματικά μυρίζει άρωμα δημιουργικότητας. Σ’ έναν χώρο όπου δεν προωθείται το σταριλίκι , δεν είναι το διασκεδαστήριο για την αστική τάξη, χωρίς χορηγούς, χωρίς όμορφα χαλιά και αναπαυτικά καθίσματα, χλιδάτα φουαγιέ και προ πάντων χωρίς ανθρώπους υποκριτές που μεταφράζουν το θέατρο σε δημόσιες σχέσεις. Αλλά με το παγωμένο τσιμέντο και τους ακάλυπτους σωλήνες αποχετεύσεων να θυμίζουν ότι παντού μπορεί να γίνει θέατρο – παράσταση αρκεί το βλέμμα σου να έχει κάτι να πει. Και όλα αυτά χωρίς κανένα αντίτιμο. Μόνο προς τιμήν τους μπορεί να είναι αυτό. Και θέλω να πιστεύω πως όλα αυτά είναι εκ πεποιθήσεως. Ελπίζω αυτό το post με κάποιο περίεργο τρόπο να διαβαστεί από αυτούς τους ανθρώπους που πολύ εκτίμησα απ’ την πρώτη μου επαφή με την τέχνη τους (μακρυς άσπρος επίδεσμος) για να τους ευχαριστήσω γι’ αυτή την υπέροχη παράσταση να τους συγχαρώ και να τους ενθαρρύνω να συνεχίσουν!


4 σχόλια:

raslowbap είπε...

Θα συμφωνήσω μαζί σου πως η δημιουργικότητα δεν έχει να κάνει με τα χρήματα και τις ανέσεις που μπορούν να σου προσφέρουν έτσι ώστε να καταφέρεις να πετύχεις τους στόχους σου.Βέβαια παντού υπάρχουν εξαιρέσεις. Για την παράσταση δεν μπορώ να πω πολλά , αφού όπως όλοι ξέρετε δεν είμαι θεατρόφιλος και δεν την είδα.

Ανώνυμος είπε...

Η παράσταση ήταν πραγματικά καταπληκτική.. είχαν κάνει όλοι φοβερή δουλειά..την είδα 2 φορές μάλιστα..το κλίμα ήταν φοβερό και αυτό οφειλόταν κυρίως στον χώρο..είχε μία υγρή παγωνιά και το ανεπίσημο-ατημέλητο του χώρου έδινε την αίσθηση του μυστηρίου-όπως είναι και τα έργα του κάφκα.Που βέβαια δεν ήταν ατημέλητο στην ουσία,είχε τις μικρές εκείνες λεπτομέρειες που έδιναν τη χαρακτηριστική εκείνη ατμόσφαιρα..Τι να πρωτοπω,για τισ ερμηνείες,για τα μουσικά όργανα που συνόδευαν την παράσταση αλλα κ για τη μουσικη(ακόμα κ όταν περιμέναμε να αρχίσει η παράσταση,η οποία ηταν φοβερή),για το φωτισμό ή τα ηχητικά ερεθίσματα;εχουν μείνει όλα μέσα στο μυαλό μου..περιμένουμε την επόμενη παράσταση με ανυπομονησία..

Βαγγέλης είπε...

ras και βέβαια δεν έχει να κάνει. Να μην σου πω ότι ισύει και το αντίθετο στις περισσότερες των περιπτώσεων. Τώρα το τελευταίο δεν το σχολιάζω..:-ρ
Έλενα δεν ξέρω αν το ξέχασες...μαζί πήγαμε! Και οι 2 φορές δεν έφτασαν. Θυμάσαι που φαγώθηκα να ξαναπάμε... Ακρίβως όπως τα λες ... Το απίστευτο με το θέατρο είναι ότι όλες αυτές οι στιγμές είναι μοναδικές. Δηλαδή αυτή η ατμόσφαιρα , αυτά τα συναισθήματα δεν θα επαναληφθούν εύκολα.

Ανώνυμος είπε...

Ε μα κ εσύ ,'μαζί πήγαμε'..και που ν 'ακούσεις και τις μουσικές..τις έχω κατεβάσει..κάποιες τουλάχιστον..